Metabolik Cerrahi Nedir?

Metabolik cerrahi; kişinin yaşamını olumsuz bir şekilde etkileyen Tip 2 diyabet başta olmak üzere, obezite, hipertansiyon ve yüksek kolesterol gibi rahatsızlıkların tedavi edilmesinde uygulanan ve kişinin yaşam kalitesini arttıran bir cerrahi operasyondur.

Günümüzde en çok yaşanan sağlık problemlerinin başında diyabet ve obezite geliyor. Diyabet hastalarının %90’ında da Tip 2 diyabet görülmekte. Tip 1 diyabette vücutta insülin üretimi yokken Tip 2 diyabet hastalarında vücut insülin üretir ama üretilen bu insülin kullanılmaz. Bu insülinin kullanılması için uygulanan tedavi yöntemleri yetersiz geldiğinde yapılan cerrahi müdahale ile vücudun insülini kullanması sağlanmaktadır.

Tip 2 diyabet hastalarının öncelikli olarak tedavilerinde ilaç kullanımı, diyet ve egzersiz çalışmaları uygulanmaktadır. Kişi uzun süre diyet ve egzersiz çalışmalarına devam edemeyebilir. Bunun yanında kullanılan ilaçlarda sadece belirli bir süreç için tedaviyi sağlamaktadır. Durum böyle olunca da uygulanan tedavi yöntemleri yeterli olmamakta ve kişide kalp damar rahatsızlıkları, böbreklerde rahatsızlık, görme kaybı, ayaklarda rahatsızlıklar ve hatta felç gibi durumlara neden olabilmektedir. Bu tür rahatsızlıkların yaşanmasını engellemek ve kişinin ömür boyu yaşam kalitesini arttırmak için Metabolik cerrahi uygulaması yapılmaktadır.

Metabolik cerrahi veya halk arasında bilinen adı ile şeker hastalığı ameliyatı ile vücutta üretilen ama etkisi olmayan insülinin etkin bir şekilde kullanılması sağlanmaktadır. İnsülinin etkin bir şekilde kullanılması da Tip 2 diyabet nedeniyle ortaya çıkabilecek olası rahatsızlıkları ortadan kaldırmaktadır.

Metabolik cerrahi uygulamasında birden fazla yöntem uygulanabilmektedir. Burada en uygun ameliyat biçiminin belirlenmesi için hastanın yaşadığı rahatsızlık ve bu rahatsızlığı giderecek en uygun yöntemin ne olduğu bulunmaya çalışılır.

Burada amaç; vücuda alınan besinlerin pankreas ve safra sıvıları ile daha geç birleşmesini sağlamak ve pankreasın bu sayede insülin üretiminin arttırarak kullanılmasını sağlamaktır. Bunun içinde hastanın durumuna göre doğru cerrahi uygulama yönteminin belirlenmesi önemlidir.

Metabolik cerrahi uygulamasına karar verilmeden önce kişinin hastalığının seyri ve geçmişi ayrıntılı bir şekilde incelenir. Tip 2 diyabet rahatsızlığı sinsi bir hastalık olduğu için hastalığın geçmişi uzun yıllara dayanabilmektedir. Pankreastaki insülin rezervi yaklaşık olarak 10-12 yıllık süreçte kullanıldığı için kişide organ hasarı belirtileri başlamaktadır. Bu nedenle daha ciddi sağlık sorunlarının yaşanmaması ve insülin rezervleri tam olarak tükenmeden hastalığa müdahale edilmesi önemlidir.

Ameliyata karar verilmeden önce kişinin vücut kitle endeksine bakılmaktadır. Burada vücut kitle endeksi 40 üzerinde olan veya kitle endeksi 30’un üzerinde olup uygulanan tüm ilaç, diyet, egzersiz gibi tedavilere rağmen kişinin kan şekerin kontrol altına alınmamış olması gerekmektedir. Bunun dışında hastanın kaç yıldır şeker hastası olduğu ve insülin kullandığı da Metabolik cerrahi uygulamasının kararının verilmesinde etkilidir.

Metabolik cerrahi uygulaması öncesinde kişinin obezite durumu da dikkate alınmaktadır. Yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, kan yağlarının yüksek olması gibi durumlarda hastalığın cerrahi operasyon ile tedavi edilmesinde oldukça etkili nedenlerdendir.

Tip 2 diyabet hastalığının tedavisinde oldukça etkili olan Metabolik cerrahi operasyonu kapalı ameliyat şeklinde gerçekleştirilmektedir. Vücuda açılan 4-5 delikten girilerek belirlenen yönteme göre ameliyat gerçekleşir. Operasyon uygulanan yönteme göre 1 veya 3 saat sürebilmektedir. Ameliyat sonucunda hastaya uygulanan yöntem ve hastanın durumuna göre kişi 4-5 gün hastanede kalabilmektedir.

Metabolik cerrahi uygulaması yüksek oranda başarı sağlanan bir uygulamadır. Bu uygulama ile birçok kişi insülin kullanımını bırakmakta veya kullanılan ilaçların dozları azaltılıp daha uygun bir tedavi yöntemi belirlenmektedir.

İleal İnterpozisyon Ameliyatı Nedir?

Sadece Tip 2 diyabet hastalarına uygulanan İleal İnterpozisyon uygulaması, hastalığın tedavisinde oldukça etkili olan ve kesin sonuç veren cerrahi uygulamadır.

Burada öncelikle mide tüp mideye dönüştürülür. Midenin açlık hormonunu sağlayan kısmının da içinde bulunduğu yüzde doksanlık bölüm işlevsiz duruma getirilir. İkinci aşamada ise ince bağırsak üzerinde yapılan işlem ile bağırsağın son bölümü ile ilk bölümün yer değiştirmesi sağlanıp son bölümün on iki parmak bağırsağına bağlanması sağlanır. Yani İleal interpozisyon uygulaması ile sindirim sisteminin fiziki yapısı değiştirilip Tip 2 diyabet rahatsızlığının tedavi edilmesi sağlanır.

Tip 2 diyabet hastalarında insülin üretme kapasitesi yeterli olduğu için, İleal interpozisyon uygulaması sadece tip 2 diyabet hastalarına uygulanır.

İleal interpozisyon uygulaması öncesinde, kişinin hastalık durumu ve daha önce uygulanan tedavi yöntemlerine olan tepkisi incelenir. Bu uygulamanın yapılması için daha önce yapılan tedavilerin başarısız olması gerekir. Ayrıca vücut kitle endeksinin de 35’i aşmış olması gerekir.

İleal interpozisyon ameliyatı genel anestezi altında yapılan ve yaklaşık olarak 2 ile 4 saat arasında gerçekleştirilen bir uygulamadır. Her ameliyat uygulaması gibi bu uygulamanın da elbette ki riskleri vardır. Ama günümüzde kullanılan tedavi yöntemleri ve teknolojiler bu riskleri en aza indirmektedir.

Transit Bipartisyon Ameliyatı Nedir?

Metabolik cerrahi uygulamaları içerisinde yer alan Transit Bipartisyon ameliyatı; kilosu olmayan veya normal olan Tip 2 diyabet hastalarının vücutlarındaki şeker kontrolünü sağlamak amacıyla gerçekleştirilen cerrahi bir operasyondur.

Burada insülin iğnesi veya ilaç tedavisi olmadan kişinin şeker kontrolünün ilaçsız olarak gerçekleştirilmesi sağlanır. Bunun için öncelikli olarak tüp mide ameliyatı yapılıp midenin yüzde 70’inin kullanımı işlevsiz hale getirilir. İkinci aşamada ise ince bağırsak üzerinde yapılan işlem sonucu bağırsağın son kısmı mideye bağlanır. Burada on iki parmak bağırsağının yapısı korunur ve iki bağırsak yolu oluşturulur. Bu sayede de besinlerin yüzde altmışı yeni bağırsaktan yüzde kırkı da eski bağırsaktan hareket edip sindirimi hızlandırır ve kana karışan çeker miktarı azalır. Hızlıca besin geçişi bu şekilde sağlandığı için alt bağırsak parçasında insülin hormonunun miktarı artar. Bu uygulama ile oluşturulan yeni bağırsak akış şeması şeker hastalığının tamamen ortadan kaldırılmasına yardımcı olur.

Transit Bipartisyon uygulaması sadece tip 2 diyabet hastalarına yapılan cerrahi bir müdahaledir. Bu uygulamanın gerçekleşmesi için insülin üretme kapasitesinin yeterli olması gerekir. Diğer metabolik cerrahi uygulamalarında olduğu gibi vücut kitle endeksinin değerlendirilmesi de gerekir. Vücut kitle endeksi 20 ile 30 arasında olması gerekir.

Transit Bipartisyon uygulaması sonrası başarı oranı oldukça yüksektir. Birçok hastada diyabet ve diyabet nedeniyle oluşan rahatsızlıklarda gerileme görülür. Midede küçültme operasyonu yapıldığı için kişinin kilo alımı engellenmiş olur. Yaklaşık 1 yıl sonunda kişi normal bir yaşam standardına kavuşur.